GIFT OF A ROOT (A CLUTURAL CONNECTION THROUGH PLANTS)
GROUPEXHIBITION AT BELMONTE ARBORETUM\
HOUT, STEEN, MIXED - MEDIA
2024
Bakstenen
Bakstenen hebben een interessante geschiedenis in Suriname. In de koloniale periode werden veel van de bakstenen die in Suriname werden gebruikt, geïmporteerd uit Nederland. Deze bakstenen werden gebruikt bij de bouw van koloniale gebouwen, plantagehuizen en andere infrastructuur. Met de tijd ontstonden er echter lokale baksteenfabrieken in Suriname zelf, waardoor de afhankelijkheid van geïmporteerde bakstenen verminderde. Lokale productie hielp niet alleen bij het verminderen van kosten, maar ook bij het bevorderen van de lokale economie en werkgelegenheid. Tegenwoordig worden bakstenen in Suriname zowel lokaal geproduceerd als geïmporteerd, afhankelijk van verschillende factoren zoals beschikbaarheid, kwaliteit en prijs.
Suikerriet
Suikerriet speelt een belangrijke rol in de geschiedenis en economie van Suriname. Vanaf de 17e eeuw werd suikerriet op grote schaal verbouwd op plantages, voornamelijk met behulp van slavenarbeid. De productie van suikerriet was lange tijd een van de belangrijkste economische activiteiten in Suriname.
Naast zijn economische waarde heeft suikerriet ook geneeskundige krachten. In de traditionele Surinaamse geneeskunde wordt suikerriet vaak gebruikt vanwege zijn medicinale eigenschappen. Het sap van suikerriet wordt bijvoorbeeld soms gebruikt als een natuurlijk middel tegen keelpijn, hoest en verkoudheid. Het staat bekend om zijn verzachtende werking op de keel en kan helpen bij de verlichting van symptomen. Bovendien wordt suikerriet soms gebruikt als een natuurlijk diureticum, dat kan helpen bij het stimuleren van de urineproductie en het ontgiften van het lichaam.
​
(Suikerriet, als object moet geplaatst worden in de kunstinstallatie)
Palmolieën
De geschiedenis van palmolieën in Suriname begint met de introductie van oliepalmplantages door Nederlandse kolonisten in de 19e eeuw. Deze plantages werden opgericht om palmolie te produceren, dat werd gebruikt voor diverse doeleinden, waaronder koken, zeepfabricage en als smeermiddel. De productie van palmolie bereikte zijn hoogtepunt tijdens de koloniale periode, waarbij grote delen van het Surinaamse regenwoud werden omgezet in palmolieplantages. Na de afschaffing van de slavernij kwam er een einde aan de periode van grootschalige plantage-economieën, wat leidde tot een geleidelijke daling van de palmolieproductie in Suriname. Tegenwoordig is palmolieproductie in Suriname relatief beperkt, met enkele kleine plantages die nog steeds actief zijn, maar het heeft niet meer dezelfde economische en sociale impact als in het verleden. Er is echter groeiende aandacht voor duurzame palmolieproductie en het behoud van de Surinaamse regenwouden.
​
(Palmolie en melasse moeten geplaatst worden in de installatie)
Switi Wasie (suiker bad of lekkere bad)
Switi wasie is een verzameling van verschillende oliën, rozenwater, parfums, pangistof, verse bloemen, een emmer en een kalebas, die je gebruikt om positieve energieën aan te trekken en je aura te versterken door middel van een heerlijk bad.
Hebi Watra wasi
​
Hebi Watra wasi is een reinigingsbad en voornamelijk bedoeld om kwade invloeden te verbreken en te vernietigen. Dit bad wordt gebruikt voordat je andere baden en rituelen uitvoert.
Gevlochten zeef en Mata (stamper)
​
Deze gevlochten mand wordt gebruikt voor het zeven van geraspte cassave om cassavebrood te maken. De stamper wordt gebruikt om de cassave te stampen, en daarna wordt de gestampte cassave in de zeef geplaatst om alle zetmeel eruit te halen.
Kalebas
Kalebas is een veelzijdige vrucht die wordt gebruikt in de Surinaamse Afro-cultuur. Het is een soort pompoen met een harde schil en een zachte binnenkant. In de Surinaamse Afro-cultuur worden kalebassen gebruikt voor verschillende doeleinden, waaronder als keukengerei, muziekinstrumenten, decoratieve objecten en zelfs als onderdeel van spirituele en culturele rituelen. Ze kunnen worden uitgehold en gebruikt als kommen, bekers of schalen, en de gedroogde schillen worden vaak gebruikt om muziekinstrumenten zoals maracas te maken. Kalebassen hebben dus zowel praktische als symbolische betekenissen binnen de Surinaamse Afro-cultuur.
Gevlochten manden en hoeden
De slaven vrouwen In Suriname wordt manden vlechterij traditioneel beoefend door de inheemse en Marron gemeenschappen. Een veelgebruikte stam voor het vlechten van manden en hoeden is de “kusu" of "kunsi" plant (Calathea allouia), die in het Nederlands ook wel "Calathea" of "kunsi" wordt genoemd. Het is een plantensoort die voornamelijk voorkomt in tropische gebieden, waaronder Suriname. De vezels van de bladeren van deze plant worden traditioneel gebruikt voor het vlechten van manden en hoeden in de Surinaamse Afro-cultuur, die inheems is in het regenwoud van Suriname. De vezels van de kunsi- stam worden gebruikt vanwege hun stevigheid en flexibiliteit, waardoor ze ideaal zijn voor het vlechten van manden en hoeden. De manden en hoeden die worden vervaardigd uit deze vezels zijn niet alleen functioneel, maar ook cultureel en artistiek belangrijk, omdat ze vaak traditionele ontwerpen en technieken weerspiegelen die van generatie op generatie worden doorgegeven.
De Kunsi plant (Calathea allouia) is geen lid van dezelfde plantenfamilie als de Warimbo (Clusia-soorten). De Kunsi plant behoort tot de familie Marantaceae, terwijl de Warimbo behoort tot de familie Clusiaceae. Ze zijn dus niet nauw verwant aan elkaar op het niveau van plantenfamilies. De Warimbo wordt echter soms gebruikt voor mandenvlechten in Suriname, maar de specifieke plant die het meest wordt gebruikt voor mandenvlechten in Suriname is de Calathea allouia, ook bekend als Kunsi.
Gevlochten hoeden hebben een bijzondere plaats in de geschiedenis van Suriname, vooral in de context van de slavernijperiode. Slaven vrouwen in Suriname stonden bekend om hun vaardigheid in het vlechten van hoeden, een ambacht dat ze vaak uitoefenden voor de slavenmeesteressen. Deze hoeden werden voornamelijk gemaakt van natuurlijke materialen zoals palmbladeren en gras, die lokaal beschikbaar waren.
Het proces van het vlechten van hoeden was tijdrovend en vereiste veel vaardigheid en geduld. De vrouwen gebruikten verschillende technieken om de hoeden stevig en duurzaam te maken, terwijl ze ook aandacht besteedden aan esthetische details. Deze hoeden dienden niet alleen als bescherming tegen de zon, maar werden ook gewaardeerd om hun schoonheid en vakmanschap.
Voor de slavenmeesteressen waren deze hoeden een symbool van status en mode. Ze droegen de hoeden tijdens sociale en officiële gelegenheden, waardoor de gevlochten hoeden een belangrijk onderdeel van de koloniale cultuur en mode werden. Voor de slaven vrouwen zelf bood het vlechten van hoeden een manier om hun culturele tradities en vaardigheden te behouden en over te dragen, ondanks de omstandigheden van onderdrukking en slavernij.
Vandaag de dag zijn de technieken en stijlen van het vlechten van hoeden nog steeds aanwezig in de Surinaamse cultuur, en ze worden gezien als een belangrijk deel van het cultureel erfgoed van het land.
Drum (miniatuur)
Deze apinti drum is een traditioneel Surinaams muziekinstrument dat tijdens de slavernij werd gebruikt om boodschappen te verspreiden en om culturele ceremonies te begeleiden.
Hut (miniatuur)
Een gevlochten hut, gebruikt als decoratie in huis, is een weergave van een hut in een inheems dorp.
.jpeg)
Blauwsel
Neel- azul
​
Blauwsel is bekend om zijn beschermende werking tegen het boze oog – Nazar – Ogri Ai – Envidia. Elke Surinaamse moeder, ook mijn moeder, heeft haar kind met blauwsel gebaad om negatieve vibraties en het boze oog te verjagen.
Pangi stof
De pangi stof is een lap stof welke wordt gebruikt bij winti (geestelijke) taferelen.
We onderscheiden de volgende namen en bijbehorende kleuren:
-
Aisa, wit met fijne blauwe strepen
-
Vodu, Jampanesi stof, javaanse stof
-
Ingi winti, rood wit, verschillende soorten blokjes, gestreept. (Saramaccaans heeft ook geel erin)
-
Bus ingi winti, Pina ede sarpoes of blauwe zwarte stof
-
Ampuku, bleu black gestreept (donkerblauw lap met dunne witte strepen)
-
Kantamasi, geel groene lap
-
Adumankama, geel zwarte lap
-
Alakondre, verschillende kleuren voornamelijk rood geel groen wit blauw
-
Kromanti, zwart wit
-
Sarpoesie (Rood,wit, blauw)
Een gemiddeld persoon heeft voldoende aan 1.5 meter. Deze kunt u dan om uw middel of over uw schouder binden.
De pangi kent binnen de Aukaanse Marroncultuur onder andere de volgende betekenis: 1. Geboortegeschenk .De pangi heeft de betekenis dat de baby aan de wereld is getoond. 2. Huwelijksgeschenk Partners geven elkaar bij het huwelijk een speciale doek. De vrouw krijgt een pangi. De doeken dragen de functie van het bewijs van de verbintenis 3. Initiatie van meisjes Bij de initiatie rond het 16e levensjaar, worden meisjes als volwassen beschouwd en krijgen zij een pangi. 4. Begrafenis en afscheidsritueel Ook rituelen rondom de dood zijn belangrijk in de Aukaanse Marroncultuur.
Printa bezems
​
Surinaamse Printa Bezem. Deze bezem wordt gemaakt met de nerven van de bladeren van de Kokospalm. Het wordt gebruikt in de dagelijkse huishouding. Alsook bij culturele aangelegenheden. De Printa Bezem is de favoriete bezem in de Surinaamse huishouding. Vooral in de districten. Zowel vloer als wand en plafond kan hiermee makkelijk stofvrij gemaakt worden. Vooral om onder uw bed te vegen is deze lange bezem soort heel handig. In enkele veegjes is de meestal moeilijk te bereiken plek schoon.
​
(Printa bezems als object moet geplaatst worden in de kunstinstallatie)